Kapitali 3
Input-output-imut maligassaq
Input-output-imut maligassaq
Inuussutissarsiutit input-imut ilaanerat taamaattuaannartuussappat, kiisalu tunisassiornermi annertuumik tunisassiortoqartillugu iluaqutitaqanngippat imaluunniit ajoqutitaqanngippat, input-output tabeli suliarineqarsinnaavoq, aningaasaqarneq eqqarsaatigalugu qanoq ittoqarsinnaaneranik naatsorsuisoqarsinnaalluni. Naatsorsuutit inerneri nalorninartoqarsinnaagaluartut eqqaamaqquneqarpoq aningaasaqarnermi annertuut (makroøkonomisk) katiternerat pineqarmata, taamaasilluni nalornissutaasinnaasut annikinnerullutik. Pineqartut apeqqutaallutik, ass. atuineq, aningaasaliinerit aamma avammut tunisineq eqqarsaatigalugit, maligassaq malillugu tunisassiornermut, eqqussuinermut suliffeqarnermullu sunniutit qanoq annertutigissanersut naatsorsorneqarsinnaapput.
Toqqaannartumik sunniutai
Maligassaq malillugu suliarigaanni naatsorsuutigineqartoq allanngortinneqarpat naatsorsorneqartoq allanngussaaq. Ass. inuinnaat atuinerat 1 mio. kr.-imik qaffassimappat piumaneqartut aamma nioqqutinut akileraarutit tapiissutit ilanngaatigalugit 1 mio. kr.-imut qaffassapput. Perusutat ilaat eqqussukkanit pineqassapput ilaallu kalaallinit inuussutissarsiortunit tunisassiarineqassallutik.
Koefficientit tekniskiusut
Koefficientit tekniskiusut tassaapput input-output tabelimi søjlemiittut inerneri ataasiakkaanut agguarnerisa inerneri. Koefficientit tekniskiusut inuussutissarsiutit sorliit toqqaannartumik input-imut ilanngunneqassanersut takutippaat. Taamaasillutik søjlemiittut inerneri tamarmik ataasiupput. Koefficientit tekniskiusut tabel 3-mi takuneqarsinnaapput.
Inuussutissarsiorfiit input-imi inissisimanerat takussutissiami 3-mi inuussutissarsiorfiit 11-usut inerneri ataatsimoortillugit suliat takuneqarsinnaapput. Sanimut tulleriiaani siullermi takuneqarsinnaapput inuussutissarsiutit naleqarnerulersitsinerat (bruttoværditilvækst, BTV). Naleqarnerulersitsineq naatsorsorneqartarpoq tunisassiornerup nalinga tunisassiornermi atuineq ilanngaatigalugu.
Takussutissiami 3-mi aamma takuneqarsinnaavoq Aalisarneq piniarnerlu ima isikkoqarluni input-imi inissisimasoq; Kalaallit Nunaanni tunisassiornermi 13,2 pct., eqqussuinermi 12,8 pct., sulisunik akissarsisitsinermi 24,8 pct. aamma tunisassiornermi sinneqartoorutit 49,3 pct.-imik. Taakku saniatigut akileraarut toqqaannanngitsoq -0,2 pct.-iuvoq, inuussutissarsiummut Aalisarneq piniarnermullu akileraarfiunermiit tapiissutinik amerlanerusunik pisimapput.
Takussutissiaq 3. Inuussutissarsiorfiit input-imi inissisimanerat, 2016
|
|
Naleqarneru-lersitsinermi procentin-ngorlugu annertussuseq |
Kalaallit tunisassiaat |
Eqqussukkat |
Akileraarutit toqqaannan-ngitsut, ilanngaatissat ilanngaa-tigereerlugit |
Sulisunik akissarsisit-sineq |
Tunisassianit aamma ass. isertitanit tunisassiornermi sinneqartoorutit |
|
|
Procent |
|||||
|
Inuussutissarsiorfiit tamarmik .......... |
100,0 |
26,1 |
15,4 |
-0,7 |
32,2 |
27,0 |
|
A Aalisarneq aamma piniarneq .......... |
19,1 |
13,2 |
12,8 |
-0,2 |
24,8 |
49,3 |
|
B Aatsitassanik piaaneq ............... |
0,4 |
47,9 |
8,3 |
-0,5 |
29,3 |
15,1 |
|
C Atortussiorneq ..................... |
4,7 |
55,4 |
7,6 |
-1,5 |
15,4 |
23,1 |
|
D Pilersuineq eqqaavilerinerlu ........... |
3,4 |
26,1 |
16,2 |
-2,6 |
20,2 |
40,0 |
|
E Illuliornikkut sanaartornikkullu ingerlatsiviit.. |
9,9 |
19,2 |
28,1 |
-1,1 |
24,9 |
28,9 |
|
F Niuerneq ......................... |
9,5 |
22,9 |
14,7 |
-1,7 |
32,9 |
31,2 |
|
G Assartuineq ....................... |
7,9 |
29,8 |
23,3 |
-0,5 |
28,4 |
19,0 |
|
H Akunnittarfiit neriniartarfiillu ............ |
1,9 |
33,4 |
11,5 |
5,6 |
27,5 |
22,0 |
|
I Allakkeriveqarneq, tele, IT, radio, TV il.il. .. |
4,4 |
30,5 |
11,7 |
-0,3 |
24,4 |
33,7 |
|
J Aningaasalersuineq, niueqatigiinnikkut sullissineq ........................... |
12,2 |
24,8 |
6,1 |
-0,9 |
18,3 |
51,7 |
|
K Pisortat allaffissornerat inunnillu kiffartuussinerat ...................... |
26,8 |
26,8 |
15,6 |
-0,5 |
53,4 |
4,7 |
Titartakkami 2-mi inuussutissarsiorfiit tamarmik input-imut inissisimanerat aningaasaliissutinut assigiinngitsunut immikkoortillugit takuneqarsinnaapput.
Titartagaq 2. Inuussutissarsiorfiit tamarmik input-imi inissisimanerat, 2016
Takussutissiami 4-imi atuinerit imminnut ataqatigiinnerat takuneqarsinnaavoq. Tassani takuneqarsinnaapput inuinnaat atuinerat aamma avammut tunisineq qanoq annertutiginersoq, atuinerit tamaasa eqqarsaatigalugit.
Takussutissiaq 4. Atuinerit input-imi inissisimanerat, 2016
|
|
Atuinerup annertussusia pct.-inngorlugu |
Kalaallit Nunaanni tunisassiat |
Avataaniit eqqussukkat |
Akileraarutit toqqaannanngitsut, ilanngaatissat ilanngaatigereerlugit |
|
|
Procent |
|||
|
Inuinnaat atuinerat.............. |
25,7 |
65,1 |
28,8 |
6,1 |
|
- Nerisassat................... |
4,9 |
47,2 |
48,3 |
4,5 |
|
- Imeruersaatit tupallu............ |
4,7 |
60,4 |
12,6 |
27,1 |
|
- Atisat isikkatigullu atukkat........ |
0,9 |
46,8 |
53,2 |
0,0 |
|
- Inigisanik atuineq.............. |
4,4 |
97,8 |
2,2 |
0,0 |
|
- Imeq, innaallagiaq ikummatissarlu.. |
2,2 |
84,4 |
15,0 |
0,6 |
|
- Inigisamut pequtit, angerlarsimaffimmi atortut pigisat.... |
0,7 |
26,5 |
73,3 |
0,1 |
|
- Nakorsaatit, nakorsamut aningaasartuutit assigisaallu....... |
0,2 |
42,6 |
57,4 |
0,0 |
|
- Qamutinik motoorilinnik pissarsiorneq |
0,5 |
27,8 |
46,2 |
26,1 |
|
- Assartuutit attaveqaateqarnerlu... |
2,3 |
96,2 |
10,3 |
-6,5 |
|
- Sunngiffimmi atortut il.il.......... |
2,0 |
62,8 |
33,0 |
4,2 |
|
- Tunisassiat allat kiffartuussinerillu.. |
4,1 |
74,3 |
25,3 |
0,3 |
|
- Takornariaqarnikkut aningaasartuutit |
0,7 |
0,0 |
100,0 |
0,0 |
|
- Takornariaqarnikkut isertitat...... |
-2,0 |
- |
- |
- |
|
Peqatigiiffiit atuinerat............. |
0,1 |
93,0 |
7,0 |
0,0 |
|
Pisortat atuinerat................ |
29,2 |
99,9 |
0,1 |
0,0 |
|
Maskiinanut assartuutinullu aningaasaliinerit................ |
4,2 |
6,9 |
91,8 |
1,2 |
|
Sanaartornermut aningaasaliinerit... |
10,2 |
96,7 |
2,5 |
0,8 |
|
Aningaasaliinerit allat............. |
3,1 |
55,5 |
44,5 |
0,0 |
|
Quersuarni toqqortat............. |
-0,5 |
64,2 |
35,8 |
0,0 |
|
Avammut tunisineq.............. |
28,1 |
85,9 |
3,3 |
3,6 |
Toqqaannanngitsumik sunniutit
Toqqaannartumik sunniutit saniatigut toqqaannanngitsumik sunniuteqartarpoq. Kalaallit Nunaanni inuussutissarsiutit inuinnaat atuinerannut annertunerusumik pilersuilerpata taava nioqqutissanik inuussutissarsiutinit allaneersunit aammalu tunisassianik eqqussukkanik pisariaqartitsineq annertuseriassaaq. Tamassuma kingunissaa sumorsuarluunniit naleqarsinnaagaluarpoq kisianni ataatsimut killilerneqarluni naatsorsorneqarsinnaavoq.
Matrix mumitaq (inverteret matrix)
Koefficientit tekniskiusut atorlugit matrixi mumitaq naatsorsorneqarsinnaavoq, toqqaannartumik aamma toqqaannanngitsumik atuisut perusutaannik qaffakkiartortunik toqqaannartumik sunniutit naatsorsorneqarsinnaallutik. Immikkoortut tamarmik inuussutissarsiutit atuinermik qaffaasoqartillugu tunisisarnissaat takuneqarsinnaavoq. Tabel 4-imi matrixi mumisitaq, inuussutissarsiutit toqqaannaartumik aamma toqqaannanngitsumik input-imi inissisimaffiat takuneqarsinnaavoq.